Integriteit?

Enkele tijd geleden hoorde ik op het Internet nieuwsgroepen het gerucht dat Frank Miller in overleg was met DC om een vervolg op "The Dark Knight Returns" te gaan ontwikkelen. Bijna op hetzelfde begon een verhaal rond te zingen over een terugkeer van Miller bij Marvel om de ongoing Daredevil serie te gaan schrijven. Alle partijen hebben ondertussen bekend gemaakt dat ze met elkaar in gesprek zijn. De kans dat Miller weer voor DC gaat schrijven wordt geschat op 80%, terwijl een terugkeer bij Marvel een kans heeft van 50%.

In eerste instantie was ik zeer verheugd toen ik dit vernam. Laten we wel wezen: Frank Miller is één van de iconen van de moderne comic geschiedenis (samen met onder andere Alan Moore, Neil Gaiman en Todd McFarlane). Zijn runs op Daredevil zijn legendarisch (misschien wel het beste werk in een ongoing serie) en "The Dark Knight Returns" is één van de allerbeste comic series ooit.

Maar toch, er bleef een onbehagelijk gevoel bij mij achter. Naast zijn geweldige teken- en schrijfwerk staat Miller namelijk bekend om zijn uitgesproken mening, en iedereen die het niet met hem eens is kan onder uit de zak krijgen. Zo maakte hij eens de grond gelijk met Tim Sale omdat hij vond dat Sale’s tekenstijl teveel op die van hem in Sin City leek. Toen Sale fijntjes aangaf dat hij al veel langer dan Miller een dergelijke stijl hanteerde, was meneer Miller flink in zijn wiek geschoten en gebruikte hij zijn columns in Sin City meermaals om Sale de oren te wassen. Dit alles onder de noemer van respect en met name integriteit.

Integriteit. Het woord is eindelijk gevallen. Het houdt zoveel is als: "zeg wat je doet en doe wat je zegt". Als je ergens voor staat, dan moeten er zwaar wegende argumenten komen om je daarvan af te brengen. Miller roept te pas en te onpas dat integriteit het belangrijkste in de comic wereld, ja zelfs in de grote mensen wereld, is. Hij vindt dat er te weinig integriteit is en haalt dan ook regelmatig uit naar mensen waarvan hij vindt dat ze niet integer zijn. Maar hoe integer is Frank nu eigenlijk zelf? Hij heeft een paar maal duidelijk gesteld wat hij van de grote twee (Marvel en DC) vindt. En dat was nu niet bepaald flatteus. Het waren uitbuiters die te weinig betaalden, te weinig erkenning gaven aan de makers en teveel censuur oplegden. Als je dat je mening is, prima. Het is een standpunt dat zeker te verdedigen is. Het is dan echter wel heel, heel erg vreemd als je na verloop van tijd weer aangeeft met deze uitgevers in zee te willen. Is dat integer? Natuurlijk mag een ieder eens van gedachten veranderen, maar zo een ommezwaai is bijna niet geloofwaardig meer. Kan dit ermee te maken hebben dat series als Sin City en 300 artistiek uitstekende kritieken krijgen (terecht overigens), maar slechts weinig pecunia in het laatje brengen? En geldt ditzelfde ook niet voor de filmscripts die Miller ooit geschreven heeft? De vraag kan gesteld worden: is het integer om voor geld van gedachten te veranderen en toch maar weer voor de uitgevers te gaan werken, die je eerst openlijk hebt verketterd? De Osdorp Posse bracht het al eens eerder onder woorden: "Het is geld waarvoor iedereen zijn waarden verlaat". Ik heb het gevoeld dat dat ook bij Frank Miller het geval is.

Het reeds genoemde onderwerp censuur is een ander stokpaardje van Miller. Op vele conferenties, beurzen en in veel van zijn columns heeft hij laten weten tegen elke vorm van censuur te zijn. Hij werkte zelfs mee aan programma’s om geld in te zamelen voor andere comic makers die de dupe van Tipper Gore waren geworden. Als je daar zo sterk in geloofd, hoe kun je dan voor DC of Marvel gaan werken, waar de eindredacteur de laatste zeggenschap heeft en met één pennenstreep de hele ontknoping van een verhaal kan wijzigingen. Wellicht dat men Miller "creatieve vrijheid" heeft toegezegd, maar deze creatieve vrijheid blijft beperkt. Het belang van media tyconen als Time Warner (eigenaar van DC) staat voorop en deze zullen geen boodschap hebben aan de behoefte tot creatieve uitspattingen van Miller, als hen dat in gevaar kan brengen (in Amerika wil dit zeggen: geen blote borsten tekenen). Ik blijf mij verbazen over dit soort stappen van Miller.

Maar hoe zit het dan met mijn eigen integriteit. Uit het bovenstaande zal blijken dat ik de persoon Frank Miller niet zo heel heb zitten. Maar ik kan voor mijzelf in dit geval een onderscheid maken tussen de professionele comic maker Frank Miller (een absolute topper) en Frank Miller als persoon (een voor mij wat mindere topper). Daarom zal ik ook zeker de eventuele nieuwe verhalen van Daredevil en Batman die door Miller gemaakt worden kopen en er waarschijnlijk nog erg van genieten ook!