door René de Heer
In 350 voor Christus beschreef de Griekse filosoof Plato een discussie tussen Socrates en enkele vrienden (tekst uit Timeus) die enkele generaties eerder plaatsvond. In deze tekst vertelde Kritias een oud verhaal over het verdwenen rijk Atlantis. Een andere tekst van Plato verteld ons een verhaal uit de vroegste tijden, waarin de goden de aarde onder elkaar verloten. Poseidon kreeg Atlantis, een continent omringd door zeeën, als zijn deel. De nakomelingen van Poseidon tooiden Atlantis met een schitterende stad, opgetrokken in ringen en gescheiden door water. Een breed kanaal voerde naar het hart, eerst langs een buitenmuur van brons, een tweede muur van zilverachtig tin en een derde van een metaal dat schitterde als vuur. In het centrum stond het koningspaleis en in het hart daarvan, omringd door een muur van goud, verrees de tempel van Poseidon. Temidden van honderden Nereïden die dolfijnen bereden, stond de god Poseidon zelf, op een strijdwagen getrokken door zes gouden paarden, zo groot dat ze bijna het dak raakten. Eeuwenlang stond Atlantis model voor wijsheid en rechtvaardigheid, ingegeven door haar god, maar de menselijke natuur kreeg de overhand en Atlantis, verblind door een zucht naar macht wilde de wereld veroveren, zodat Zeus besloot haar te straffen en de zee het rijk verzwolg. De door Plato vermelde legende verwijst wellicht naar de uitbarsting van de vulkaan op Thera in circa 1510 voor Christus.
Over de locatie van Atlantis lopen de meningen zeer uiteen. Velen gaan er vanuit dat het zich ergens in de Middellandse zee bevond, anderen positioneren Atlantis in de Atlantische oceaan, maar er zijn ook mensen geweest die Atlantis een plek gaven in de buurt van Nederland.
Waarschijnlijk meer aannemelijk is de stelling dat de legende van Atlantis gezien moet worden als een metafoor. Feit is dat Atlantis, net als het oude Egypte, velen tot de verbeelding spreekt, getuige het grote aantal boeken en films dat Atlantis tot onderwerp heeft gekozen. Denk maar aan het boek "Terugkeer naar Atlantis" van Hubert Lampo of de film "Atlantis, the lost continent"(1961). In de Europese strips komt Atlantis vaak aan bod. Lees vooral de verhalen van Kresse (Erik de Noorman) en Jacobs (Blake en Mortimer).
Uiteraard is Atlantis ook terug te vinden in de Amerikaanse comics. De belangrijkste figuren die elke comic-lezer kent zijn natuurlijk Aquaman (DC) en Namor (Marvel). Genoemde figuren moeten het doorgaans opnemen tegen de meest vreemde creaturen uit de diepste zeeën, maar ook wordt er op het vasteland strijd geleverd. Beide personages kunnen schaamteloos in de categorie superhelden worden geplaatst. Anders is dat met de mini-serie "The Atlantis Chronicles" (in Nuff Said #17 besproken door Frank Rikkers) van DC In deze serie wordt een complete theorie van een zekere professor Simpson uiteengezet. Dat ook de televisie weer een bron van inspiratie kan zijn blijkt wel uit de comicuitgave "Man from Atlantis"(Marvel) dat de gelijknamige televisieserie, met in de hoofdrol Patrick Duffy als Mark Harris, the man from Atlantis, als voorbeeld heeft gehad. Een naam die in dit stuk over Atlantis zeker niet mag ontbreken is die van Arion (DC). Voor velen misschien een onbekende naam, maar verplicht leesvoer voor lieden die verhalen over Atlantis boeiend vinden.
Natuurlijk leent het begrip Atlantis zich prima als bindende factor bij een cross-over, zoals daar in 1995 de Marvel traktatie "Atlantis Rising "was. Vanzelfsprekend was er een grote rol weggelegd voor superheld Namor, maar ook The Inhumans, The Fantastic Four, Warlock & The Infinity Watch en The Fantastic Force mochten hun opwachting maken.
Opmerkelijk is dat veel van de onderwater superhelden van adel zijn. Zo is het prins Namor, Lord Arion en Aquaman is ook al geen loodgieter.
Het decor van de onderwater verhalen vertoond vaak veel Grieks-/ Romeinse stijlelementen. Niet minder vaak is gekozen voor een Egyptische aankleding. Maar ook een eigen futuristische kijk op Atlantis is veel gebruikt. Het moge duidelijk zijn: Atlantis heeft wat. Zoals ik in de Nuff Said # 30 al geschreven heb is het leuke van thematisch verzamelen dat je de meest uiteenlopende comics in huis haalt. Ik kan het iedereen van harte aanbevelen.