Tijdens de afgelopen Stripdagen in Breda hadden wij, net als met Joe Quesada en Jimmy Palmiotti, een tête-a-tête met inkter/tekenaar Klaus Janson. In tegenstelling tot Quesada en Palmiotti is Janson een rustig en professioneel persoon. Dat Janson veel tijd voor fans en beginnend tekentalent heeft blijkt wel uit het feit dat het interview drie kwartier later dan gepland gehouden werd, omdat Klaus nog wat schetsen wilde maken en een kleine tekenclinic aan enkele mensen gaf. Gezeten in een restaurant achter een salade en kip in het pannetje kan Klaus naar eigen zeggen de hele wereld aan. Een mooi moment om onze eerste vraag te stellen.
Klaus, waar en wanneer ben je geboren?
Zoals mijn naam al doet vermoeden ben ik in Duitsland op de wereld gekomen, om
precies te zijn in het plaatsje Coburg. De heuglijke dag dat ik geboren werd is 23 januari
1952. Ik ben dus 43 jaar.
Kun je je nog herinneren hoe je door het comic medium gevangen
werd?
Leuk dat je dat vraagt. Ik heb enkele weken geleden mijn moeder helpen verhuizen.
Ze is namelijk al 95, heeft haar huis verkocht en had toen geen plaats meer voor alle
comics die ik daar bewaarde. Ik moest dus alles naar mijn appartement in New York
meenemen. Tja, dan moet dus alles eerst in dozen en daarna weer eruit. Bij het uitpakken
en zien van al die oude comics kwamen er weer veel herinneringen naar boven. Je moet weten
dat mijn ouders geëmigreerd zijn toen ik zes jaar oud was. Ik sprak geen woord Engels.
Een van de eerste dingen die ik in de VS. leerde kennen waren comics. De eerste comic die
ik kocht (of beter gezegd, voor mij gekocht werd) was Superboy. Ik werd direct gegrepen
door de kracht van de tekeningen. Ik heb veel Engels uit de comics en niet op school
geleerd. Weet je trouwens wat me ook opviel toen ik door die oude comics bladerde? Dat er
nu kwalitatief veel betere comics gemaakt worden.
Meen je dat?
Zeer zeker! Ik was er zelf ook verrast door, want ik had niet verwacht dat ik die
mening zou hebben. Maar ik vind het echt. Vroeger stonden er veel te veel woorden in
comics. Daar is een comic niet voor bedoeld. Ik vind echter wel dat sommige ideeën hun
einde hebben bereikt. Een concept als Captain America,
ik vraag me af of dat nog wel van deze tijd is. Misschien moeten we dat soort concepten
wel een zachte dood laten sterven. Dat gezegd hebbende ben ik des te meer benieuwd wat Mark Waid van Cap zal maken.
Maar je hebt toch nog wel favorieten uit je jeugd?
Natuurlijk wel. Superman en Lois Lane uit de
jaren vijftig zijn heel goed. Uit diezelfde periode mag ik ook graag Spectre en Hawkman lezen. De eerste delen van Daredevil, getekend door Wallace Wood, die kan ik
iedere dag zonder verveling lezen. En Spider-Man van
Ditko. Spider-Man heeft mij, toen ik jong was, ook nog
op een andere manier een kick bezorgd.
Hoe dan?
Naar aanleiding van Spider-Man #6, waar voor
het eerst de Lizard in voorkwam, heb ik een brief naar Marvel geschreven om te vertellen
hoezeer ik onder de indruk was. Enkele weken later kreeg ik een briefkaart terug met een
bedankje van Marvel dat ik een brief had gestuurd. De brief was aan mij persoonlijk
gericht. Ik vond het echt geweldig. Marvel was geweldig betrokken bij zijn lezers. De
mening van de lezer telde toen echt.
Lees je tegenwoordig nog veel comics?
Eerlijk gezegd niet meer. Het meeste wat ik lees zit in het zwart wit circuit. Hate
vind ik erg goed. Rubber Blanket van David Mazuchelli ook. Verder Drawn & Quarterly.
Waar ik heel veel bewondering voor heb is Stray Bullets
van David Lapham. Die jongen is toch ook maar de onzekerheid ingedoken. Gelukkig is het
goed uitgepakt en produceert hij comics van topkwaliteit.
Waarom lees je het meest zwart wit comics?
Natuurlijk niet omdat het zwart wit is, hoewel dat geweldig mooi kan zijn. Nee, in
de hele zwart wit beweging zit gewoon veel meer creativiteit. Als ik een gemiddelde Marvel
comic lees weet ik van tevoren wat ik krijg, x pagina’s intro, x pagina’s
liefdesleven, x pagina’s gevechten enzovoorts. Daar zit ik dus niet op te wachten. Ik
wil verrast worden. Dat gebeurt bij zwart wit comics veel meer dan bij de grote jongens.
Ze zijn veel minder voorspelbaar.
Van welke collega’s zeg jij ‘Nou die hebben iets
speciaals’?
Van vroeger en nu dus? Vroeger is makkelijk, begin maar te schrijven. Mort Weiser
is heel erg goed, Murphy Anderson, Joe Kubert, Wally Wood, Steve
Ditko, Jim Steranko en Gil Kane, stuk voor stuk pure klasse. Maar ik ben de allergrootste
fan van Neal Adams. Die man verdient een standbeeld. Ken je zijn X-Men verhalen. Iets beters is toch zeker niet getekend?
Tegenwoordig vind ik Sean Phillips en Steve Dillon interessant, maar ze halen het niet bij
Adams.
Hoe ben je als professional in de comic wereld terechtgekomen
Klaus?
De eerste aanzet daartoe was het schrijven van brieven naar uitgeverij Charlton. Ik
was trouwens niet de enige van de huidige professionals die dat deed. Als je Walter
Simonson op de kast wil hebben moet je maar eens over zijn brieven beginnen, of zelfs nog
beter, er één aan hem late zien. Hij schaamt zich er echt voor. Maar goed, op een
gegeven moment ging ik naar DC om een rondleiding te volgen, maar wat bleek? Die
rondleiding werd niet meer gegeven. Bij DC vond men dat echter zo triest voor mij dat ik
toch even een kleine tour van Jack Miller kreeg. Op die tour leerde ik twee zeer
belangrijke personen kennen. De eerste was Neal Adams, die ik daar voor het eerst
ontmoette. De tweede persoon was Dick Giordano, die nu een hoge piet bij DC was en mij nog
van mijn brieven aan Charlton kende. Daar had hij namelijk daarvoor gewerkt. Dat heeft mij
erg geholpen. Het eerste echte werk wat ik deed was het inkten van Marvel’s Black
Panther. Dat deed ik kennelijk goed genoeg om meer opdrachten binnen te slepen. Als je
trouwens eenmaal het comic wereldje binnen bent zorgt men daar goed voor elkaar. Het komt
zelden voor dat een tekenaar of schrijver helemaal geen werk meer heeft. Men schuift wat
minder gelukkige collega’s wel eens wat werk toe om over een moeilijke tijd heen te
komen. Er heerst over het algemeen een sfeer van kameraadschap.
Zijn er nog mensen waar je graag mee samen zou willen werken?
Met iedereen die iets interessants op wil starten. Als ik namen moet noemen, en die
willen jullie natuurlijk horen, dan denk ik aan Grant Morrison, Dan Jurgens, John Byrne, Mark Waid, Mike Wiringo, Mike Mignola (of zou dat erg donker
worden?), eh nou dat is het wel zo’n beetje. Geven jullie anders nog eens een
voorzet.
Wat dacht je van John Ostrander?
Waarom niet, hoewel hij met zijn laatste comic een beetje krediet verspeeld heeft.
Met de Spectre?
Nee, met die nieuwe Punisher serie. Ik heb de
Punisher zelf getekend, dus ik was wel benieuwd hoe
de nieuwe serie zou zijn. Ik kan zonder blikken of blozen zeggen dat nummer een de
allerslechtste comic is die ik ooit gelezen heb. Hij is slecht geschreven, getekend,
geïnkt, gekleurd en de cover was ook waardeloos. Alleen de lettering kon ermee door.
Klaus, je bent zowel tekenaar als inkter. Zijn er tekenaars die
je graag inkt?
Dat maakt mij niet zoveel uit. Ik moet er wel enigszins mijn eigen draai aan kunnen
geven, als ik alleen lijntjes moet overtrekken bedank ik voor de eer. Het makkelijkst is
het werken met een tekenaar die scherpe lijnen trekt en goed met hoeken werkt. In deze
categorie vallen Frank Miller, Carmine Infantino, John Byrne en Dan Jurgens. John Romita
jr. is ook prettig om mee te werken, als hij tenminste zijn deadlines haalt. Iemand waar
ik weinig mee zou kunnen is Rob Liefeld. Dat is voor mij heel moeilijk, want hij tekent
mijns inziens veel te mechanisch.
Denk je dat de rol van de inkter vaak onderschat wordt?
Dat weet ik wel zeker. En dat is onterecht want inkten is net zo moeilijk als
tekenen, als je het tenminste goed wil doen. Ik vind ook dat er eigenlijk geen verschillen
zijn tussen tekenen en inkten. Technisch wel natuurlijk, je gebruikt andere technieken.
Maar het doel bij tekenen en inkten moet hetzelfde zijn. Je probeert een verhaal zo goed
mogelijk te vertellen. Of je nu tekent of inkt, daar moet je op ingesteld zijn.
Waarom keer je steeds terug naar het inkten? De meeste inkters
die eenmaal een comic getekend hebben stoppen daarna met inkten?
Daar heb ik een sinpel antwoord op. Ik vind inkten namelijk gewoon hartstikke leuk
om te doen. Er rust toch zeker geen stigma op. Zoals ik al zei vind ik het zeker zo
belangrijk als tekenen. En ik vind het ook fijn om verschillende dingen te doen. Bij
inkten moet je heel anders denken dan bij tekenen. Door die variatie word ik een beter
artiest
Normaal gesproken werk je veelal met ‘donkere’ figuren
zoals Batman, de Punisher en Daredevil. Wat deed je besluiten om Spider-Man, een veel lichter figuur, eens
te proberen?
Ik dacht dat Marvel er een ‘donkere’ Spider-Man
van ging maken! Nee hoor, grapje. Er is niet zoveel verschil. Misschien heb ik Spider-Man wel ietsje donkerder gemaakt maar dat is toch
niet zo erg. Daarnaast ben ik een grote liefhebber van architectuur. Spider-Man slingert altijd door de stad. Ik kon dus
lekker veel gebouwen tekenen. Dat sprak mij heel erg aan.
Kunnen we de komende tijd nog nieuw werk van je verwachten Klaus?
Ik ben nu dus de inkter van Dan Jurgens op zijn Spider-Man
boek. Verder ben ik met een zwart wit Batman verhaal
van 8 pagina’s en een mini serie over James Gordon bezig. Deze laatste serie wordt
geschreven door Chuck Dixon. Verder ben ik met een creator owned on line comic bezig. Dat
project komt in juli 1996 uit. Het wordt heel speciaal, met geluid en beweging. Ik wil er
nog niet te veel over zeggen, maar jullie lezers moet er zeker op letten.
O.k. Klaus, heel erg bedankt voor je tijd en veel succes!
Geen dank. Ik wil nog even kwijt dat ik deze beurs heel erg leuk vind. Het is goed
georganiseerd en de fans zijn aardig en beschaafd. Ik ben blij dat ik na de beurs nog een
paar dagen blijf. Amsterdam is geweldig en het aanbod aan boeken (zowel strips als
‘normale’) is groot. Er zitten dingen tussen die ik in de VS nergens kan vinden.
Ik ben de eerstkomende dagen nog wel even zoet.
Na dit laatste commentaar drinkt Klaus zijn glas water leeg en
gaat hij weer terug naar de Junior Press stand om zijn fans niet langer op hem te laten
wachten. Lang na vijven staat hij nog steeds adviezen aan beginnende tekenaars te geven.
Een teken dat de prof ook nog steeds liefhebber van het medium is.
De redactie van de ‘Nuff Said dankt Ans Loos en de andere medewerkers van Junior
Press voor het mogelijk maken van dit interview.
| The Dark Knight Returns | Legends of the Dark Knight |
| Batman/Spawn | Punisher War Journal |
| Spider-Man | Daredevil |